Este cartaz fíxeno, como se pode ver, para conmemorarmos o Día de Rosalía.
Ás seis da tarde, dende o Casino do Carballiño (diante del, na rúa) imos sacar un micro e un altofalante e comezar a ler poemas de Rosalía implicando á xente que, nese momento, pase por alí. Para facer algo máis de ruído vai estar acompañándonos un gaiteiro ou unha gaiteira que interprete a "Alborada de Rosalía" e algunha peza máis.
De entrarlle aos/ás viandantes para que colaboren xorde a idea do nome da celebración: ASALTO ROSALIANO.
Rosalía de Castro sempre me trae ao maxín a lembranza de ser a autora do primeiro libro en galego que tiven nas mans. A miña xeración, a xente que andamos arredor dos 50, aniño arriba aniño abaixo somos quizais a última xeración cega, xorda e, en ocasións, muda cara á súa cultura porque, simplesmente, no ensino non existía e o que tiñamos arredor, nenos como eramos, non o viamos como cultura.
Agora tamén se pretende volver a negar o que somos máis as ferramentas, as armas, os medios para loitar contra diso son máis e están máis repartidas.
Ao que ía, lembro ese libriño, un "Follas Novas" que me emprestara un bo amigo, como algo insólito. Lembro tamén como o non ter costume, hábito de ler en galego me levaba á tradución mental inmediata ao español, como aínda fago hoxe co francés por ser o español a lingua na que asentei esa lingua no estudo... e mira que fago esforzos por traducir ao galego...
Menos enredarme e vaia a miña homenaxe particular a Rosalía no poema e na música que vai deseguido.
Xan
Xan vai a compoñer cestos,
Xan vai a poda-las viñas,
Xan vai a apaña-lo esterco,
e leva o fol ó muíño,
e trai o estrume ó cortello,
e vai á fonte por augua,
e vai á misa cos nenos,
e fái o leito i o caldo...
Xan, en fin, é un Xan compreto,
desos que a cada muller
lle conviña un polo menos.
Pero cando un busca un Xan,
casi sempre atopa un Pedro.
Pepa, a fertunada Pepa,
muller do Xan que sabemos,
mentras seu home traballa,
ela lava os pés no rego,
cátalle as pulgas ó gato,
peitea os longos cabelos,
bótalles millo ás galiñas,
marmura co irmán do crego,
mira se hai ovos no niño,
bota un ollo ós mazanceiros,
e lambe a nata do leite,
e si pode bota un neto
ca comadre, que agachado
traillo en baixo do mantelo.
E cando Xan pola noite
chega cansado e famento,
ela xa o espera antre as mantas,
e ó velo entrar dille quedo:
-Por Dios non barulles moito...
que me estou mesmo morrendo.
-¿Pois que tes, ña mulleriña?
-¿Que hei de ter? Deita eses nenos,
que esta madre roe en min
cal roe un can nun codelo,
i ó cabo ha de dar comigo
nos terrós do simiterio...
-Pois, ña Pepa, toma un trago
de resolio que aquí teño,
e durme, ña mulleriña,
mentras os meniños deito.
Xan vai a poda-las viñas,
Xan vai a apaña-lo esterco,
e leva o fol ó muíño,
e trai o estrume ó cortello,
e vai á fonte por augua,
e vai á misa cos nenos,
e fái o leito i o caldo...
Xan, en fin, é un Xan compreto,
desos que a cada muller
lle conviña un polo menos.
Pero cando un busca un Xan,
casi sempre atopa un Pedro.
muller do Xan que sabemos,
mentras seu home traballa,
ela lava os pés no rego,
cátalle as pulgas ó gato,
peitea os longos cabelos,
bótalles millo ás galiñas,
marmura co irmán do crego,
mira se hai ovos no niño,
bota un ollo ós mazanceiros,
e lambe a nata do leite,
e si pode bota un neto
ca comadre, que agachado
traillo en baixo do mantelo.
E cando Xan pola noite
chega cansado e famento,
ela xa o espera antre as mantas,
e ó velo entrar dille quedo:
-Por Dios non barulles moito...
que me estou mesmo morrendo.
-¿Pois que tes, ña mulleriña?
-¿Que hei de ter? Deita eses nenos,
que esta madre roe en min
cal roe un can nun codelo,
i ó cabo ha de dar comigo
nos terrós do simiterio...
-Pois, ña Pepa, toma un trago
de resolio que aquí teño,
e durme, ña mulleriña,
mentras os meniños deito.
de Xan ó ver tales feitos;
mas non temás, que antre mil,
n'hai máis que un anxo antre os demos,
n'hai máis que un atormentado
antre mil que dan tormentos.
Ningún comentario:
Publicar un comentario